Martes, Setyembre 9, 2014

Una at Ikalawang wika ng Tadyawan Mangyan

Una at Ikalawang wika ng Tadyawan Mangyan

Panliligaw ng mga katutubong Mangyan sa pangkat ng Tadyawan
Lungsod Calapan, Lalawigan ng Silangang Mindoro

No iyami sa Tadyawan Batangan ing panliligaw dyawan no dada nalag, kamay sa yawan, kamay sa yawan sa dalan, liskong, o sapa Indya yay na lumagan ang duwa. No igrapul wan inglalaki. Nalag pagngeya ngeya iglungan sas magurang tag-una paglungan ing kanya pag-ina. No nalungwan hanggang sa amang. No bitsug wan in amang igisnaywan sa ngeya ngeya. No isnaywan sas balae ngeya ngeya, Igalo wa  pagsangayon, no igpay lumangan wan sa balaepag mangyana. No na lumang wan  ing duwa pagpamilya igtubos wan ing basbas. No igsiping wan pagduwa , igulug yay no bilog wan bulan. No kabilugan ing bulan ig agwat wan saaik ritwal, habang iglungong ing duwa sa masirot salanig igsalubangan tuwa ing duwa. No itabuwan ing magurang o kuyay. Ig agwat wan ing ngeya ngeya sas balai ng lalaki. At ginan isnay ing duwsaaik taybalang o kusa. No mandi yay pitok mayamit ig isnay yangay inglalaki, sas balae pag ngeya ngeya. No intabulan pagaya pagayo. Igkiuon wan. Ing duwa pagtalsa igkuon sas saaik taya. No intabuwan ing kasalan o diyawa dada no dada ingkaon pagbalwanan.

Pagsasalin sa Wikang Filipino

Sa tadyawan ang panliligaw ay depende sa lugar kung saan sila nagkita o nagkakilala. Sa daan, balon o tabing ilog. Kahit di pa  nag uusap ang dalawa kapag nagustuhan ng lalaki ang babae sasabihin nito sa Ina at ang Ina na ang bahalang magsaqbi sa Ama na may nagustuhan siyang babae. Kapag sumang ayon na ang Ama,pupuntahan na nila ang mga magulang ng babae at hihingin ang kamay ng dalaga para sa kanilang anak na lalaki.Kapag napagkasundo na ang dalawa, pupunta sila sa lolohon ng babae upang hingin ang basbas nito. Bago magsama o magsiping ang dalaga at binate kailangan muna dumaan sa ritwal. Kapag kabilugan nan g buwan ang matanda na tinatawag na “pakapwa” ay magsasagawa ng ritwal sa kanila habang nakaupo sila sa maliit na banig, magkaharap na nakayuko sa isa’t isa. Pagkatapos ng basbas at ritwal ng matanda, isasama ang babae sa bahay ng lalaki, matapos ang pitong araw, pupunta ulit sa bahay ng babae ang mag asawa kasama ang mga magulang ng lalaki para magkaron ng selebrasyon. Magkakatay ng baboy damo o native na baboy. Kakainin ng mag asawa ang lutong baboy na magkasalo sa iisang olato tanda ng pagmamahal at pagiging isa na nila. Pagkatapos ng selebrasyon desisyon nan g mag asawa kung saan sila titira, sa pamilya man ng babaew o ng lalaki.

Walang komento: